Þegar ég á að vera að læra fyrir próf verð ég yfirleitt afar áhugasöm um allt annað en það sem ég er að læra um þá stundina. Þannig gerðist það, að ég sat fyrir framan sjónvarpið í gær með þroskasálfræðibók í kjöltunni - augun á bókinni, eyrun á sjónvarpinu. Það er að segja, þangað til Kastljósið byrjaði.
Eitt af því, sem ég þoli allra verst við íslenskt samfélag, er ofuráherslan á kristni allsstaðar. Ég er ekki trúuð. Ber þó að sjálfsögðu fulla virðingu fyrir þeim sem það eru, og dettur ekki í hug að gagnrýna aðra fyrir trúarsannfæringu sína. Það skiptir mig satt að segja litlu á hvað fólk trúir, svo lengi sem það getur rætt trú sína (eða trúleysi) án þess að reyna að þvinga skoðunum sínum upp á aðra. Sem krakki glímdi ég við afar stórt vandamál - ég trúði ekki á Guð, en kirkjan bauð upp á ótrúlega skemmtilegar frístundir. Ég lét mig því hafa það að fara með örfáar bænir til að komast í sumarbúðir í viku, og syngja B-I-B-L-Í-A til að fá að borða popp og horfa á vídjó á þriðjudagskvöldum. Ég gerði mér fyllilega grein fyrir því að þetta væri hræsni... en þegar ég var tíu ára skipti það mig meiru að fá að vera hluti af hópnum, en að vera samkvæm sjálfri mér.
Það var þó enginn sem neyddi mig til þess að taka þátt í tómstundastarfi KFUK. Ég valdi það sjálf - að vísu án þess að vita að í boði væri annað starf, þar sem ég þyrfti ekki einu sinni að hugsa um Jesú, hvað þá að syngja um að hann væri besti vinur minn. Hins vegar var mér reglulega, á þessum árum, smalað upp í rútu ásamt öllum öðrum börnum í skólanum. Síðan var keyrt til kirkju. Mér datt seint í hug að eitthvað væri athugavert við þetta. Þetta var jú bara vettvangsferð, alveg eins og ferðirnar á Kjarvalsstaði eða löggustöðina. Ég var orðin unglingur þegar ég kveikti á því, að ef til vill væri ekki rétt að blanda kirkjustarfi saman við skólastarf. Þegar ég var í áttunda bekk spurði ég því kennarann minn hvort ég yrði að fara í kirkju fyrir jólin. Svarið var já - og málið var útrætt það árið. Næsta ár ræddi ég þetta við annan kennara. Útskýrði fyrir honum að ég væri ekki trúuð, og kirkjuferðin væri því gjörsamlega tilgangslaus fyrir mig. En aftur varð ég að mæta í kirkuna. Ég sat á aftasta bekk og opnaði ekki munninn á meðan bekkjarfélagar mínir sungu jólasálma. Síðasta árið mitt í grunnskóla gekk ég upp að kennaranum mínum og sagðist ekki ætla í kirkju. Kennarinn hélt því fram að ég yrði að fara. Ég stakk upp á því að foreldrar mínir gætu gefið mér leyfi. Það gátu þau ekki, samkvæmt kennaranum. Ég lagði til að mér yrði úthlutað aukaverkefni í stærðfræði, sem ég myndi leysa á skólabókasafninu á meðan aðrir færu til kirkju. Nei, það var ekki heldur hægt. Í kirkjuna átti ég að fara, og í kirkjuna fór ég á endanum. Ég hefði auðvitað átt að harðneita, og taka afleiðingunum (sem sjálfsagt hefðu ekki orðið alvarlegar). En á þessum árum átti ég erfitt með að standa fast á mínu, og mér datt ekki í hug að óhlýðnast fullorðnu fólki.
En aftur að Kastljósinu. Í gær mættu Guðni Ágústsson og Þorgerður Katrín í umræður, þar sem rætt var um, að klausa um kristilegt siðgæði í skólastarfi verði tekin út úr lögum. Guðni sagði, að honum þætti það "undanlátssemi" við minnihlutahóp að gera það - ég veit ekki hvort hann valdi orð sín svona vitlaust eða hvort honum var alvara. Það er hins vegar aldrei undanlátssemi að gæta þess að jafnrétti ríki.
Annars voru umræðurnar allar hálfkjánalegar. Þorgerður Katrín hefur verið einn af þeim fáu sjálfstæðismönnum sem ég hef borið nokkra virðingu fyrir, en hún klúðraði því rækilega í þessum umræðum, þegar hún tók það fram að samfélagið ætti enn að lúta kristnum gildum og lét skína í það að eina ástæða þess að fjarlægja ætti textann úr lögum væri sú að samkvæmt mannréttindasáttmála Evrópu mætti þetta ekki standa í lögum. Hins vegar má - og á! - enn að leggja mikla áherslu á kristna trú og kristin gildi í skólastarfi.
Ég er svo aldeilis bit. Ég geri mér fulla grein fyrir því, að kristni hefur skipt miklu máli í sögu Íslendinga. Og mér þykir eðlilegt að í trúarbragðafræði sé e.t.v. lögð mest áhersla á fræðslu um kristna trú, því hún er samofin menningu okkar. Það er hins vegar ekki þar með sagt að við þurfum að kenna börnum
kristin gildi. Kristni hefur engan einkarétt á siðgæði og góðum gildum. Ég er ekki kristin, og hef því að sjálfsögðu ekki kristið siðgæði. Það þýðir þó ekki að ég sé siðblind.
(En það má kannski deila um það)